Trong thời đại công nghệ số và mạng xã hội bùng nổ, chỉ một thông tin sai lệch, hình ảnh người nổi tiếng dùng chất cấm hay phát ngôn lệch chuẩn có thể tiếp cận hàng triệu người dùng. Ở một mức độ nào đó, những hành động này có thể ảnh hưởng hành vi tiêu dùng, tác động không tốt đến giới trẻ.
Vài năm nay, cơ quan chức năng nhiều lần khẳng định KOL, KOC đóng vai trò quan trọng trong định hình nhận thức xã hội, dẫn dắt xu hướng, thúc đẩy sáng tạo và quảng bá, góp phần lan tỏa bản sắc giá trị Việt Nam ra thế giới. Tuy nhiên với người ảnh hưởng lợi dụng danh tiếng để vi phạm pháp luật, bán hàng giả, cung cấp thông tin không minh bạch và có phát ngôn, lối sống không chuẩn mực... cần có các chế tài nghiêm khắc xử lý.
Tại lễ công bố chương trình Ngày hội Sáng tạo nội dung số Việt Nam - Vietnam iContent 2025 hôm 10/9, ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, cho biết thời gian qua nhiều KOL, KOC bị xử phạt. Thậm chí, họ bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng sản phẩm so với bản đăng ký ban đầu, có phát ngôn, hành vi sai trái. Điều này cho thấy người làm nội dung số không thể "vô luật", mà phải đặt trách nhiệm pháp lý và đạo đức lên hàng đầu.
Cục trưởng Lê Quang Tự Do nói thêm, cuối 2024, nghị định 147 về quản lý thông tin trên mạng chính thức có hiệu lực, bổ sung nhiều quy định mới liên quan đến nội dung đăng tải trên không gian mạng, đặc biệt là nền tảng mạng xã hội. Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng bộ quy tắc ứng xử văn hóa trên môi trường số, dự kiến ban hành cuối năm 2025.
"Khung pháp lý đã khá đầy đủ, vấn đề quan trọng nhất bây giờ là khâu tổ chức thực hiện để đưa các quy định pháp luật đi vào đời sống", ông Do nhấn mạnh.
Ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử. Ảnh: Tùng Đinh
Đặc thù của không gian mạng là hậu kiểm, tức nội dung được đăng tải trước, sau đó mới xử lý nếu phát hiện sai phạm. Do đó, ý thức tuân thủ pháp luật của cả nhà sáng tạo nội dung lẫn người sử dụng internet giữ vai trò quyết định. Thời gian qua, Bộ triển khai nhiều chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức người dùng mạng xã hội, đồng thời áp dụng chế tài răn đe, cảnh báo với KOL, KOC vi phạm.
Qua thực tế các KOL, KOC bị xử lý khi vi phạm, cơ quan chức năng muốn gửi thông điệp rõ ràng: cộng đồng sáng tạo phải tuân pháp luật, có ý thức trách nhiệm với nghề nghiệp của mình. Ngoài ra, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp chặt chẽ với các nền tảng để xử lý kịp thời nội dung sai lệch, ngăn chặn tin giả lan tràn, đồng thời ứng dụng công nghệ, nhất là AI để rà quét, phát hiện sớm vi phạm.
Hôm 11/9, Công an thành phố Hà Nội cũng đề nghị các KOL, KOC, Influencer có ảnh hưởng trên không gian mạng chấp hành quy định pháp luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm nhất là về văn hóa ứng xử, phát ngôn trên không gian mạng.
Người dùng mạng cũng cần tỉnh táo, ủng hộ các hoạt động có ý nghĩa, thiết thực của KOL; kịp thời phát hiện, lên án hành vi sai trái, thiếu văn hóa, văn minh và các vi phạm pháp luật trên không gian mạng.
Với sự vào cuộc đồng bộ, cơ quan quản lý kỳ vọng môi trường số sẽ trở thành không gian lành mạnh, nơi nhà sáng tạo vừa có thể phát huy ý tưởng, vừa tôn trọng luật pháp và quyền lợi cộng đồng.
Sáng tạo đi đôi với trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, có vậy mới tạo môi trường số trong sạch, lành mạnh. Ảnh: Pexels
Tiếp nối thành công mùa một, ban tổ chức kỳ vọng Vietnam iContent 2025 trở thành sân chơi lành mạnh cho các nhà sáng tạo nội dung số. Nơi đây được kiến tạo như không gian giao lưu, kết nối giữa các nền tảng, đơn vị phát triển nội dung và nhà sáng tạo số; gắn kết các content creation với nhau thông qua loạt hoạt động, diễn đàn, hội thảo. Đặc biệt, các đơn vị lẫn cá nhân có cơ hội chia sẻ góc nhìn, mong muốn của mình tới cơ quan quản lý.
Chương trình cũng tôn vinh những gương mặt có ảnh hưởng tích cực đến xã hội; loạt dự án truyền thông số ý nghĩa; các đơn vị, tổ chức đóng góp vào sự phát triển của ngành tại Việt Nam. Ngoài ra, ban tổ chức mong lan tỏa những câu chuyện thành công, ảnh hưởng tích cực của nội dung số tới xã hội, qua đó truyền cảm hứng, thúc đẩy thế hệ mới tiếp tục phát huy giá trị tích cực trên không gian số.
Vietnam iContent 2025 kỳ vọng tạo sân chơi có ích cho cộng đồngToàn cảnh lễ ra mắt Ngày hội Sáng tạo nội dung số Việt Nam - Vietnam iContent 2025 hôm 10/9. Video: Văn Ngọc - Yên Chi
Vietnam iContent Awards 2025 do Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Văn hóa, Thể thao - Du lịch cùng VnExpress phối hợp tổ chức. Sự kiện xoay quanh chủ đề Rạng rỡ Việt Nam (Vietnam shines), có quy mô, tầm nhìn sâu rộng hơn với 10 giải cho ba hạng mục. Ban tổ chức nhận đề cử ngày 4-25/9, vòng bình chọn diễn ra 3-24/10, chung kết từ 30/10 đến 18/11 và gala trao giải tổ chức ngày 29/11 tại TP HCM.
Hiếu Châu - Yên Chi